Onderzoek

Het is jullie misschien niet ontgaan dat één vraag opvallend afwezig was in het vorige stukje: Wat ga je daar nou eigenlijk doen? Niet iets wat heel makkelijk uit te leggen is, dat is zeker.In het antropologisch heet het dat ik onderzoek ga doen naar "Nightlife and the legacy of the Civil War: Destruction, Violence, Beauty and Meaning in Beirut". In het niet-antropologisch betekent dat dat ik gefascineerd ben door de ogenschijnlijk enorme oppervlakkigheid en het belang van uiterlijk voor een generatie Libanese jongeren die is opgegroeid tijdens een lelijke burgeroorlog. De modieuze kleding, handtassen, schoenen en sieraden lijken niet aan te slepen, de auto's zijn groot en glimmend, en de bars en clubs doen qua aankleding en attitude niet onder voor de bars en clubs in New York / Londen / Parijs. Dit in een stad waar de helft van de gebouwen omvalt van de kogelgaten en bomkraters, en waar het gemiddelde maandsalaris rond de $800 ligt!

Er zijn drie dingen die deze tegenstelling extra interessant maken. Allereerst het bestaan van een bar (genaamd 1975), die volledige ingericht is als schuildkelder, inclusief zandzakken, kogelgaten en oorlogsmuziek, en obers die gekleed gaan in militair tenue; en een club (genaamd B018 ) die gevestigd is in een oude bunker waar ooit een massaslachting heeft plaatsgevonden, en waar grafzerken tafels zijn en doodskisten barstoelen. Verder is er de permanente dreiging van nieuwe (bom-)aanslagen, zeker in "Westers"-aandoende gebieden (grote winkelcentra, uitgaansgelegenheden), waar je voortdurend aan herinnerd wordt doordat mannen in uniform met flinke machinegeweren de kofferbakken van auto's controleren voor ze geparkeerd mogen worden, en op straat rondsluipen met 'bom-detectie-apparaten'. Wat het nachtleven zo interessant maakt als onderzoeksgebied, is het feit dat het een van de weinige plekken is in Libanon waar de scheiding van mensen plaatsvindt op basis van status (sociaal-economisch) en niet op basis van religie. Sinds de burgeroorlog is de stad (informeel) opgedeeld in verschillende wijken, waar mensen met verschillende religieuze achtergronden min of meer gescheiden van elkaar leven. In het uitgaansleven is die scheiding er niet: als je het kan betalen, dan ben je van harte welkom.

(oorspronkelijk geplaatst op qussa.johojournal.nl)

Woord vooraf

Moet je daar een hoofddoek dragen? Is het daar wel veilig? Kan je daar een beetje aan het strand liggen? Tijd voor een uitleg en ja, een klein beetje geschiedenis… Libanon is een piepklein landje: een kwart van Nederland. Ze noemen zichzelf liefkozend ‘the slut of the Middle East’, en dat heeft niet zozeer te maken met de losse moraal van de Libanezen, maar meer met de ontstaansgeschiedenis: het land is een samenraapsel van gebieden, afwisselen overheerst door de Phoeniciërs, de Arabieren, de Ottomanen, en de Fransen, om er maar een paar te noemen. Sinds 1946 is het officieel onafhankelijk, maar tot aan de Ceder-revolutie van februari vorig jaar was het met name buurland Syrië dat de touwtjes in handen had. Libanon is het enige land in het Midden Oosten met een Christelijke president. Dit is een overblijfsel van het National Pact, bedacht door de Fransen na de volkstelling in 1932, waarbij alle erkende religieuzen groeperingen (17 in totaal!) procentueel vertegenwoordigd werden in de regering (60% voor de Christenen en 40% voor de Moslims, om het grof weer te geven, met een vaste verdeling van de belangrijkste posten). Nu weet iedereen dat er inmiddels veel meer Moslims zijn dan Christen (70%-30%) i.v.m. emigratie en geboortecijfers, maar een officiële telling en dus herverdeling blijft uit, waarschijnlijk uit angst voor een nieuwe burgeroorlog. Tijdens de burgeroorlog, die duurde van 1975 tot 1990, is het hele land aan diggelen geschoten en gebombardeerd. Behalve de binnenlandse militia’s (meestal op religieuze grondslag) had ook Israel, die de PLO in de Palestijnse vluchtelingenkampen rondom Beirut en de Hezbollah in het zuiden van het land probeerde uit te schakelen daar een flink aandeel in. Interventies van onder andere de VS, de VN en Syrië zorgden uiteindelijk voor een definitieve wapenstilstand. Vóór de oorlog stond Libanon bekend als een van de meest vrije landen in de region, met name op het gebied van onderwijs, media en entertainment, en er wordt hard aan gewerkt die reputatie terug te winnen. Het nachtleven in Beirut is weer volop glitter en glamour en ook de beach-resorts doen niet onder voor die aan de Franse rivièra.

Een hoofddoek zal ik dus niet dragen, zeker niet in Beirut. Wel is het zo dat hoe verder richting het zuiden je gaat, hoe groter de invloed van Hezbollah, dus hoe bedekter de kleding. Ik zal daar ongetwijfeld nog over schrijven. In het uitgaansleven in Beirut is het eerder andersom: hoe onbedekter, hoe beter, en de rokjes zijn soms qua lengte niet van riemen te onderscheiden. Aan het strand liggen is ook geen probleem, als je tenminste de gelukkige eigenaar bent van een modieuze bikini en zonnebril, en bereid bent zo’n €20 neer te leggen voor een strandstoel. Is dat niet het geval, dan kun je terecht op de publieke stranden, waar met name mannen rondlopen, en een enkele vrouw in volledige 5-delig gewaad, inclusief hoofddoek. Is het er wel veilig? Het Ministerie van Buitenlandse Zaken meldt o.a. het volgende: “Sinds februari 2005 vond in Libanon een reeks aanslagen plaats, gemiddeld ongeveer 2 bomaanslagen per maand. Bij vrijwel alle aanslagen vielen doden en gewonden te betreuren, naast materiële schade aan auto’s, gebouwen etc. Al deze aanslagen vonden plaats in Beiroet of in de omgeving van Beiroet. Alle ongerichte aanslagen vonden plaats in christelijke wijken van Beiroet. Geen van deze reeks aanslagen was gericht op buitenlanders of buitenlandse doelen. Wel vonden aanslagen soms plaats in de nabijheid van hotels of uitgaansgebieden. U wordt aangeraden de noodzaak van een eventueel (toeristisch) bezoek aan Libanon zorgvuldig te overwegen." Dat laatste heb ik gedaan, en besloten dat ik er niet Deens genoeg uit zie om een persoonlijke bomaanslag te verdienen, dus dat ik er met een beetje mazzel vast weer heelhuids uitkom.

(oorspronkelijk geplaatst op qussa.johojournal.nl)