One of my friends who left the country doesn't want to come back because she doesn't recognize Beirut anymore. "The Beirut of my childhood", she says, "is a city full of beautiful buildings, old architecture, low houses with elegant balconies. Now, all I see is ugly high-rises without beauty or soul."
Unfortunately, I don’t know the Beirut of her youth. But sometimes, on a walk around the neighborhood, I catch a glimpse of what it must have been like. It looks beautiful indeed – the stairways outside the house, arched windows, red-tiled roofs, evoking thoughts of times long gone. Damascus and Aleppo (big cities in Syria) are still full of houses like this, with courtyards surrounded by small balconies, a small tiled fountain in the middle. These are the places where the thousand-and-one-night stories still live.
Also unfortunately, these beautiful old Beiruti buildings are not only left to rot and wither away, they are also replaced by towers of glass and cement that leave nothing to the imagination. They mainly just block the view.
See? This way the rich Saudis (and other millionaires from the Gulf who bought these apartments on the Corniche) are the only ones to enjoy the view…
I don't know if I shouldn't be used to it by now: the beautiful sunset on the Corniche (yes, I was there again), and the fact that right after I took this picture two soldiers with their weapons ready in front of them demanded to see what I was taking pictures of. Well, of the view:
Even though I see it almost every night, I never get bored of it. And remember I told you about the famous Lebanese Lie, the idea that in this country, one can ski and swim on the same day? Well, this night I was proven wrong: to my right, I saw the mountains covered in snow, and to my left, I saw a couple of old men taking a dive in the sea. Not sure if they had been skiing in the morning of course, but they could have been...
Yesterday we said goodbye to the Iraqi women who came to our NGO to learn about post-war reconstruction. I looked out the window and saw a dark sky, grey clouds gathering just before a massive downpour of rain would hit the land. I sighed and remarked: ‘such sad weather on a last day.’ ‘It’s not sad weather’ said my boss, raising his voice for the first time since I know him, ‘it’s a sad human condition we are in in this country!’
The sad human condition we are in is our own fault, says my boss. It is also unsurprising. If everybody (and I mean literally everybody) has a gun or two in the house, ‘just in case’, flying bullets might be a problem much less significant than the distrust that permeates every pore of this society. When I was doing my research, a year and a half ago, people showed me their guns that were hidden under their pillows or in bedside tables. These days, they have moved into pockets and onto the streets. Ready to be used.
No wonder everybody sleeps with one eye open. The events of Sunday-night (demonstrations against the horrible electricity situation turned into riots in which protesters clashed with the army, tires were burned and 8 people died from flying bullets and a grenade thrown into the crowd) show how volatile the ‘situation’ is. The symbolism of Sunday’s events – they took place in the same place as the attack on a bus full of Palestinians which sparked the civil war in 1975 – hasn’t escaped anyone. I don’t even hear any predictions anymore, nor the usual ‘let’s hope tomorrow will be calm’. As Robert Fisk asks: Could it be civil war already?
I prefer natural storms. Strong wind is good for the mind.
Het was de laatste dag van A’shoura vandaag, en dus togen mede-blondie Sietske en ik naar Nabatiyeh. Tijdens A’shoura herdenken de Shi’ieten de dood van Imam Hussein tijdens de slag bij Karbala (wat ook wel wordt gezien als het beslissende moment in de opsplitsing van de Moslim-gemeenschap in Soennieten en Shi’ieten). Niet dat we nou zo rouwig zijn om de dood van Imam Hussein, maar een goed potje volksvermaak is nooit weg en in Nabatiyeh zijn we daarvoor aan het juiste adres, want daar gebeurt dat herdenken op de meest extreme manier: mannen vergieten hun eigen bloed om het lijden van de Imam tot uitdrukking te brengen.
[Dit bloedvergieten wordt trouwens niet door iedereen gewaardeerd: mijn – Shi’ietische – vrienden vroegen me vertwijfeld waarom ik toch altijd die rare dingen wil bekijken (tja, antropoloog hè, zeg ik dan) en noemen het ‘disgusting’; mijn collega’s vinden het wel amusant dat ik het wil zien, maar vergeten niet en passant te melden dat zowel Fadlallah, de hoogste religieuze autoriteit in Libanon, als Nasrallah, de leider van Hezbollah, deze manier van A’shoura ‘vieren’ ten zeerste afkeuren. Verschillende organisaties hebben dan ook tenten opgezet langs de route van de processie waar mensen hun bloed kunnen doneren: een nuttigere vorm van bloedvergieten.]
Zoals je kunt zien in het fimpje zijn er verschillende manieren om deel te nemen aan de processie: sommige mannen slaan zichzelf op het hoofd, anderen gebruiken de platte kant van een zwaard, weer anderen slaan zichzelf op de rug met een ijzeren ketting – al komt dat in Nabatiyeh maar weinig voor. Vóór vertrek wordt er bij hen die willen bloeden een snee op het hoofd gemaakt met een paar tikjes van een scheermes. Vervolgens moet er onophoudelijk op het hoofd geslagen worden, anders stolt het bloed en houdt het op te stromen. In het begin van de dag zijn het met name de kleine kinderen die een rondje lopen, ondersteund door trotse ouders, maar in de loop van de ochtend zwelt de menigte aan tot een paar honderd mannen, die in groepen van enkele tientallen (in bedwang gehouden door de brancards van het Rode Kruis) door de straten gaan. Een omgang rond het grote plein (zandvlakte) in Nabatiyeh begint en eindigt meestal in de moskee, waar aan het eind van de dag het bloed letterlijk van de trappen af stroomt.
De rest van de gemeenschap, veelal zwart gekleed als teken van rouw, kijkt toe vanaf de rand van de weg of balkons en daken van omliggende huizen, en maakt foto’s ter meerdere eer en glorie van de bloedende mannen. Ter lering ende vermaak wordt op het centrale plein in een theatrale opvoering de slag bij Karbala nagespeeld – dit jaar helaas zonder levensechte veldslag en de knapste man van Nabatiyeh als Hussein op het paard, zoals Sietske mij beloofd had. Tot mijn grote verdriet heb ik het einde van het stuk niet kunnen zien, want net toen Hussein op het podium zijn familie voorbereidde op een martelaarsdood, werd de ijzerige geur van bloed me teveel en belandde ik bijna uitgestrekt op een brancard bij één van de Rode Kruis-posten (vrees niet, zover is het niet gekomen, de stoeprand bood uitkomst).
Kortom, het was me het dagje wel. Tot slot nog een paar foto’s, gewoon voor de leuk (niet voor hen met een zwakke maag):
Het was zomer 2005, mijn eerste bezoek aan Libanon, en Reina en ik reden door een achterafstraatje in Beirut toen ze plotseling stopte naast een mannetje op een fiets. Over zijn stuur hingen doorschijnende plastic zakken met wat leek op bruine lappen. Reina gaf de man 1000 lira (€0.50) en kreeg een zak aangereikt, die ze achteloos op de achterbank gooide. “Dit is mijn favoriete brood", zei ze, "dit vind je nergens buiten Libanon.”
Veel Libanese gerechten worden met brood geserveerd; de bekendste daarvan ongetwijfeld de hommus en moutabbal (aubergine-dip, ook bekend als baba ganousj) waarbij het brood niet weg te denken is. Maar een echte Libanees laat het daar niet bij: die eet ook de salade met een stuk brood in de hand, en de kip, en dient de gegrilde stukjes lamsvlees op gewikkeld in brood. En de broodconsumptie neemt alleen maar toe naarmate men verder richting het Zuiden gaat: tegen de Israelische grens aan wordt zelfs de spaghetti met brood in plaats van een vork gegeten.
Dat het hier niet om bruine boterhammen gaat moge duidelijk zijn. Over het algemeen gebruikt men groot uitgevallen pita-achtig brood, platter en van pizzaformaat, maar elke streek kent haar eigen variatie. Zo eet men in het Noorden brood dat heerlijk smaakt, maar de textuur heeft van een zeem, en is het Zuiden gespecialiseerd in mar’ou’, een soort flinterdunne lap die op plaatsen doorschijnend is. Het wordt gebakken op een saj, een ronde, bolle ijzeren plaat die van onderen verhit wordt, en het eindproduct heeft qua doorsnee de afmeting van een vierpits gasfornuis. Da’s natuurlijk lastig transporteren, vandaar de foto’s van origami met mar’ou’ op deze pagina: een snelcursus in ‘van saj naar diepvries-formaat in 5 stappen’.
